Tách bạch rõ tín dụng và thanh toán sẽ đảm bảo thu đúng thuế GTGT đối với L/C

Tách bạch rõ tín dụng và thanh toán sẽ đảm bảo thu đúng thuế GTGT đối với L/C

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Văn Phụng, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế Doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) khi trao đổi với phóng viên báo chí về thu thuế đối với thư tín dụng (L/C).

L/C là hoạt đng lưỡng tính, vì vậy phần nào không liên quan đến tín dung thì chịu thuế theo quy định.

L/C là hoạt động lưỡng tính

Trước việc Tổng cục Thuế yêu cầu các cục thuế địa phương hướng dẫn các tổ chức tín dụng (TCTD) thực hiện kê khai, nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với toàn bộ các hoạt động liên quan nghiệp vụ thư tín dụng (L/C), nhiều TCTD cả trong nước và nước ngoài đều bày tỏ băn khoăn liệu điều này có đi ngược lại thông lệ quốc tế.

Theo Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA), L/C là một phương thức bảo lãnh thanh toán quốc tế, thực chất là một cam kết thanh toán của ngân hàng phát hành, bảo đảm là người mua sẽ thanh toán tiền mua hàng hóa cho người bán khi các điều kiện quy định trong L/C được thực hiện đúng và đầy đủ.

VNBA cho rằng, về phía các TCTD, điều đáng lo nhất hiện nay là khả năng bị hồi tố. Về phía doanh nghiệp, nhiều doanh nghiệp cho rằng, đây là nghiệp vụ ngân hàng nhưng vì thuế GTGT là thuế gián thu, vì vậy tạo ra gánh nặng tài chính rất lớn đối với doanh nghiệp.

Mới đây, tại cuộc họp trao đổi về thuế GTGT đối với hoạt động L/C do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) tổ chức, Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng cũng đã nhìn nhận, L/C là hoạt động lưỡng tính vừa là cấp tính dụng (ngân hàng đóng vai trò là đơn vị phát hành, xác nhận L/C) vừa là hoạt động thanh toán (ngân hàng đóng vai trò cung cấp dịch vụ thanh toán như thông báo L/C, chuyển nhượng L/C và một số hoạt động khác không cam kết thanh toán), đối với phần liên quan đến cấp tín dụng sẽ không phải nộp thuế; còn phần nào không liên quan đến tín dụng thì chịu thuế GTGT theo quy định.

Được biết, sau cuộc họp này, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam sẽ tập hợp ý kiến các TCTD và có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp nhằm có phương án tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc các TCTD đang gặp phải, từ đó hướng tới một giải pháp phù hợp, vừa đảm bảo thu ngân sách, vừa thông thoáng đảm bảo hoạt động của các TCTD.

Dịch vụ thanh toán qua tài khoản sẽ thuộc diện chịu thuế GTGT

Liên quan đến vấn đề này, Tổng cục Thuế cho biết, căn cứ văn bản số 1606/TCT-DNL ngày 22/4/2020 của Tổng cục Thuế chỉ đạo các cục thuế địa phương: Từ thời điểm Luật các TCTD 2010 có hiệu lực (từ ngày 1/1/2011), L/C là hình thức cung ứng dịch vụ thanh toán theo quy định tại khoản 15 điều 4 Luật các TCTD 2010, sẽ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT. Do vậy, Tổng cục Thuế yêu cầu các cục thuế địa phương hướng dẫn các TCTD thực hiện kê khai, nộp thuế GTGT. Toàn bộ các khoản thu liên quan nghiệp vụ L/C, không phân biệt có cam kết bảo lãnh hay không có cam kết bảo lãnh đều phải chịu thuế GTGT kể từ ngày 1/1/2011.

Ông Nguyễn Văn Phụng

Lý giải rõ hơn về những quy định này, ông Nguyễn Văn Phụng cho biết, pháp luật thuế quy định các hoạt động tín dụng, cho vay, bảo lãnh không thuộc diện chịu thuế GTGT. Quy định này có từ năm 1997, cho đến nay, quy định này vẫn còn nguyên giá trị.

Trước đây, trong các quy định về TCTD cũng không có quy định cụ thể về L/C. Tuy nhiên, từ năm 2010 khi Luật TCTD được ban hành (hiệu lực từ 1/1/2011) có quy định thư tín dụng là hình thức cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản (theo khoản 15, Điều 4). Nếu hiểu theo Luật thuế GTGT, nghiệp vụ này không phải là bảo lãnh tín dụng, không phải cho vay thì sẽ thuộc diện chịu thuế GTGT. Trường hợp L/C chứa đựng việc bảo lãnh có nghiệp vụ cho vay bắt buộc, các ngân hàng cũng hạch toán riêng và đưa vào diện không chịu thuế GTGT.

Ông Nguyễn Văn Phụng cho rằng, việc một số TCTD, doanh nghiệp bày tỏ lo lắng sẽ bị truy thu thuế là do các đơn vị này trong suốt một thời gian dài đã không tách bạch rõ từng vấn đề, đó là bản chất của L/C có cả hai khía cạnh: tín dụng và thanh toán. Chính vì vậy, TCTD, doanh nghiệp đều kê khai tất cả L/C vào diện không chịu thuế GTGT.

Trước thực trạng này, ông Phụng cho biết, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các cục thuế phối hợp với các TCTD thực hiện bóc tách rõ thành 2 nhóm:

Thứ nhất, L/C nào có nghiệp vụ bảo lãnh, cho vay bắt buộc để riêng thành một nhóm.

Thứ hai, những nội dung chỉ liên quan đến thông tin về tài khoản, thông tin về chứng từ đưa đến, thông tin về chuyển tiền thì không phải là tín dụng thì tách riêng thành một nhóm.

Theo ông Nguyễn Văn Phụng, đến nay, ngành Thuế chưa xử phạt bất kỳ trường hợp nào và đang báo cáo các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phối hợp chỉ đạo để tất cả các đơn vị có liên quan đều thực hiện đúng quy định của pháp luật, đúng bản chất kinh tế.

Bên cạnh đó, ông Phụng cho rằng, về lâu dài để giải quyết triệt để những vướng mắc các quy định về Luật chuyên ngành cần có quy định rõ ràng cụ thể. Ví dụ như các ngân hàng nói rằng L/C là nghiệp vụ ‘lưỡng tính’ thì cơ quan quản lý nhà nước cần quy định rõ phần nào thuộc về tín dụng, phần nào không thuộc về tín dụng để từ đó thì cơ quan thuế có thể thu đúng thu đủ số thuế phát sinh. Khi văn bản pháp luật rõ ràng sẽ thuận lợi cho cả TCTD, doanh nghiệp và các cơ quan kiểm tra, giám sát.

“Ngành Thuế là cơ quan tổ chức hành thu nên phải thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Đối với với các ngân hàng nào làm chưa tốt thì cơ quan thuế sẽ phối hợp với các đơn vị chức năng hỗ trợ, giải thích để các TCTD thực hiện đúng chính sách pháp luật về thuế của nhà nước. Theo đó, ngành Thuế không thu thừa của doanh nghiệp. Tuy nhiên, doanh nghiệp nào, TCTD nào làm chưa đúng cần thực hiện kê khai điều chỉnh cho đúng. Trong quá trình thực hiện nếu có khó khăn vướng mắc cần báo cáo ngay các cơ quan có thẩm quyền để được kịp thời tháo gỡ.” – ông Nguyễn Văn Phụng lưu ý