02 Th4 Cố tình lợi dụng chính sách ưu đãi để trục lợi hoàn thuế GTGT sớm hay muộn cũng sẽ bị phát hiện
Chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT) hiện hành quy định ưu đãi trong lĩnh vực nông nghiệp. Theo đó, quy định đối tượng không chịu thuế GTGT đối với sản phẩm trồng trọt (bao gồm cả sản phẩm rừng trồng), chăn nuôi, thủy sản, hải sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường của tổ chức, cá nhân tự sản xuất, đánh bắt bán ra và ở khâu nhập khẩu.
Chính sách thuế ưu đãi đối với hàng hóa nông, lâm, thủy sản
Trường hợp, doanh nghiệp (DN), hợp tác xã nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ bán sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, hải sản chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường cho DN, hợp tác xã ở khâu kinh doanh thương mại không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT.
Đối với DN, hợp tác xã nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ bán sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường cho các đối tượng khác như hộ, cá nhân kinh doanh và các tổ chức, cá nhân khác thì phải kê khai, tính nộp thuế GTGT theo mức thuế suất 5%.
| Một số DN xuất khẩu đã có vi phạm quy định về điều kiện thanh toán qua ngân hàng để được hoàn thuế GTGT. Cụ thể, chứng từ thanh toán qua ngân hàng được ủy quyền cho một bên thứ ba nhưng bên thứ ba này không được thể hiện ở trong hợp đồng mua bán hoặc ủy quyền qua ngân hàng trung gian qua biên giới để thanh toán, không đúng quy định pháp luật của Việt Nam và quy định về điều kiện được hoàn thuế GTGT. |
Riêng đối với hộ, cá nhân kinh doanh, DN, hợp tác xã và tổ chức kinh tế khác nộp thuế GTGT theo phương pháp tính trực tiếp trên GTGT khi bán sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường ở khâu kinh doanh thương mại thì kê khai, tính nộp thuế GTGT theo tỷ lệ 1% trên doanh thu.
Trường hợp các sản phẩm nông nghiệp nêu trên được các cơ sở sản xuất, chế biến thành sản phẩm tinh chế để bán thì cơ sở sản xuất, chế biến trực tiếp xuất khẩu thì được hưởng thuế suất GTGT xuất khẩu là 0% (Thuế GTGT đầu vào phát sinh của các phụ liệu phụ trợ chiếm tỷ lệ thấp).
Các cơ sở sản xuất, chế biến sau khi chế biến thành sản phẩm tinh chế nêu trên bán lại cho DN nội địa để kinh doanh xuất khẩu thì sẽ chịu thuế suất GTGT 10%. Các DN nội địa này khi xuất khẩu được hưởng thuế suất GTGT là 0% và sẽ được hoàn lại từ NSNN số thuế GTGT đầu vào đã kê khai nộp thuế ở khâu trước đó nếu đáp ứng đủ các điều kiện về hoàn thuế xuất khẩu theo quy định (có đầy đủ hợp đồng, hóa đơn mua bán, tờ khai xuất khẩu, chứng từ thanh toán qua ngân hàng ghi đầy đủ các nội dung theo quy định như: Tên đơn vị chuyển khoản, số tài khoản đơn vị chuyển khoản, số tiền chuyển khoản phù hợp với giá trị thanh toán ghi trên hợp đồng…).
Lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước sớm muộn cũng sẽ bị phát hiện
Thời gian qua, đại đa số DN thực hiện tốt chính sách pháp luật thuế, tuy nhiên số ít DN đã lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước về chính sách hoàn thuế để tạo dựng hồ sơ hoàn thuế, trục lợi tiền hoàn thuế.
Theo quy định pháp luật thuế thì hồ sơ hoàn thuế GTGT cần phải đảm bảo các điều kiện cụ thể đó là phải có hợp đồng mua bán, phải có tờ khai xuất khẩu, phải có hóa đơn GTGT và phải có chứng từ thanh toán, đặc biệt chứng từ thanh toán phải thể hiện rõ tên ngân hàng đã được ghi trong hợp đồng, tên người chuyển khoản và giá trị số hàng phù hợp với giá trị hợp đồng thanh toán để xác định là số hàng thực xuất khẩu.
Tổng cục Thuế khẳng định, theo quy định của pháp luật, việc hoàn thuế GTGT là việc hoàn trả từ NSNN trên cơ sở là tiền đóng góp của những DN đã thực hiện đúng cái nghĩa vụ kê khai của mình nộp vào NSNN vì vậy Cơ quan Thuế phải đảm bảo một môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch trong thực hiện chính sách hoàn thuế đảm bảo công bằng với các DN thực hiện tốt nghĩa vụ thuế.
Qua công tác quản lý thuế và xác minh của Cơ quan Thuế, đa số các DN đã thực hiện tốt nghĩa vụ với NSNN và thực hiện hoàn thuế GTGT. Tuy nhiên, vẫn còn một số DN lợi dụng chính sách khuyến khích của nhà nước để làm giả hồ sơ giấy tờ, kê khai khống hóa đơn… nhằm chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT.
Để tăng cường công tác quản lý hoàn thuế GTGT, kiểm soát chặt chẽ việc kê khai thuế GTGT, kiểm tra trước, trong và sau hoàn thuế, trong thời gian qua, Tổng cục Thuế đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT; Công văn số 1248/TCT-TTKT ngày 28/4/2021; Công văn số 1564/TCT ngày 18/5/2021 và Công văn số 2495/TCT-TTKT ngày 08/7/2021 của Tổng cục Thuế về việc hoàn thuế GTGT. Qua đó, công tác quản lý thuế GTGT tại các Cục Thuế đã được quản lý kịp thời.
Kết quả, đã có một số vụ việc điển hình đã được Cơ quan Công an phối hợp với Cơ quan Thuế xử lý như: Công ty TNHH JUNMA Phú Thọ, Công ty CP công nghệ Thủ Đô, Công ty CP phát triển nhà Thủ Đức, một số DN kinh doanh cà phê tại Tây Nguyên, DN kinh doanh hàng tiêu dùng tại An Giang…
Tuy nhiên, thực tế, vẫn còn tình trạng hồ sơ hoàn thuế có dấu hiệu gian lận, trục lợi. Ngày 27/8/2021, Bộ Tài chính có Công văn số 9877/BTC-VP gửi Tổng cục Thuế và tổng cục Hải quan yêu cầu 2 đơn vị tăng cường công tác quản lý thuế GTGT, kiểm soát chặt chẽ việc kê khai thuế GTGT, kiểm tra trước, trong và sau hoàn thuế.
Triển khai ý kiến chỉ đạo của Bộ Tài chính, mới đây nhất, ngày 07/3/2022, Tổng cục Thuế đã ban hành Công văn số 632/TCT-TTKT gửi Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về hoàn thuế GTGT đối với tinh bột sắn.
Trên cơ sở nội dung công văn, cơ quan thuế các cấp đã phối hợp với các cơ quan có liên quan đến kiểm tra, rà soát việc hoàn thuế của các DN xuất khẩu hàng hóa; phối hợp với cơ quan thuế nước ngoài để xác minh các khách hàng nước ngoài, phối hợp với các ngân hàng thương mại để rà soát thủ tục thanh toán, phối hợp với cơ quan công an để điều tra, xác minh giao dịch…
Theo Cục trưởng Cục Thanh tra kiểm tra thuế (Tổng cục Thuế) ông Vũ Mạnh Cường cho biết, công tác phối hợp giữa cơ quan Thuế Việt Nam và cơ quan Thuế các nước được tổ chức thường xuyên liên tục và những DN nào có việc xuất khẩu nhằm trục lợi tiền hoàn thuế thì trước sau gì cũng sẽ bị phát hiện qua công tác phối hợp xác minh của cơ quan chức năng Việt Nam.
Ông Vũ Mạnh Cường khẳng định, Công văn số 632/TCT-TTKT của Tổng cục Thuế chỉ đạo các Cục Thuế địa phương nhằm tăng cường công tác quản lý chống gian lận hoàn thuế, là biện pháp nghiệp vụ phòng chống hành vi gian lận, trục lợi trong hoàn thuế, chống thất thoát NSNN và đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các DN đang hoạt động sản xuất kinh doanh chấp hành tốt chính sách pháp luật của Nhà nước.
“Đối với DN kinh doanh một cách lành mạnh thực hiện việc xuất khẩu thì cơ quan thuế và các cơ quan chức năng tạo hành lang pháp lý thông thoáng và tạo điều kiện thuận lợi nhất để DN có thể hoạt động và có được tiền hoàn thuế sớm nhất.” – Cục trưởng Cục Thanh tra kiểm tra thuế Vũ Mạnh Cường khẳng định