02 May Chính sách tài khóa – “chìa khóa vàng” hỗ trợ kinh tế phát triển
Chính sách tài khóa linh hoạt, mở rộng, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp (DN) vẫn sẽ là “chìa khóa vàng” giúp kinh tế Việt Nam tăng trưởng bền vững, sẵn sàng bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
Giảm thuế, tăng nguồn lực cho DN
Chính sách tài khóa được ví như những bậc thang, xây dựng nên một bệ đỡ vững chắc thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước. Bậc đầu tiên chính là sự tăng trưởng của thu NSNN. Trong điều kiện khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, song 3 năm trở lại đây, NSNN vẫn liên tục vượt thu.
|
Chính sách tài khóa phải cùng lúc thực hiện nhiều mục tiêu Tổng Bí thư Tô Lâm từng nói, thế giới đang trong thời kỳ thay đổi có tính thời đại, đất nước cũng đang đứng trước cánh cửa lịch sử để bước vào kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, do đó đòi hỏi toàn hệ thống chính trị phải vào cuộc để cùng đoàn kết, quyết tâm đưa đất nước ta phát triển. Trong bối cảnh đó, chính sách tài khóa vẫn phải cùng lúc thực hiện nhiều mục tiêu quan trọng là vừa thúc đẩy kinh tế, vừa đảm bảo giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an toàn tài chính quốc gia. |
Thu NSNN năm 2022 đạt 1.820.300 tỷ đồng, bằng 128,6% dự toán, tăng 14,4% so với năm 2021. Năm 2023, tổng thu NSNN đạt 1.754.100 tỷ đồng, bằng 108,1% dự toán. Năm 2024, số thu NSNN lần đầu vượt ngưỡng 2 triệu tỷ đồng, đạt 2.037.500 tỷ đồng, bằng 119,8% (tăng khoảng 336.500 tỷ đồng) so dự toán, tăng 16,2% so năm 2023.
Để làm được điều đó, Bộ Tài chính đã có những sáng tạo, sáng kiến thực hiện hiệu quả nhiệm vụ tài chính – NSNN được giao mà không “tận thu”, không ảnh hưởng tới sức khỏe của DN, trong khi vẫn thực hiện đều đặn “khoan thư sức dân”. Kết quả thu đạt và vượt dự toán đã minh chứng cho những nỗ lực đó.
Cùng với việc hoàn thành vượt mức nhiệm vụ thu, Bộ Tài chính liên tục trình cấp có thẩm quyền và ban hành theo thẩm quyền các gói hỗ trợ tài chính cho người dân, DN. Có thể kể đến như giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng; giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn; gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập DN, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất đối với DN, tổ chức và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; giảm mạnh từ 10 – 50% của 36 khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền của Bộ Tài chính…
Nhiều chính sách vẫn đang được duy trì như việc giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến tháng 6/2025 và đang tiếp tục đề xuất thực hiện 1,5 năm tới, đến hết năm 2026 cho nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ; miễn lệ phí trước bạ 0% cho ô tô điện chạy pin đến hết 28/2/2027; điều chỉnh thuế xuất nhập khẩu và kéo dài ưu đãi thuế cho công nghiệp hỗ trợ ô tô đến hết năm 2027; tiếp tục giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, mỡ nhờn. Đồng thời, duy trì giảm mức thu phí, lệ phí từ 10% đến 50% cho dịch vụ công trực tuyến đến hết 2025; đề xuất giảm 30% tiền thuê đất năm 2025 cho người sử dụng đất, không áp dụng cho tiền thuê đất nợ các năm trước và tiền chậm nộp; gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập DN và tiền thuê đất phát sinh từ các kỳ tính thuế tháng 2 đến tháng 6/2025…
Tổng quy mô gói hỗ trợ giai đoạn 2020 – 2024 lên tới gần 900.000 tỷ đồng. Đối với các giải pháp đã và đang triển khai, dự kiến tổng mức hỗ trợ cho DN và người dân năm 2025 khoảng 204.000 tỷ đồng, cao hơn mức hỗ trợ năm 2024, nhằm thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế.
Hiệu quả của chính sách tài khóa được minh chứng rõ nét nhất qua chỉ số tăng trưởng về cơ bản, năm sau cao hơn năm trước, tháng sau cao hơn tháng trước. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2022, do Việt Nam ban hành nhiều chính sách phù hợp, kinh tế đã có bước phục hồi tích cực, GDP tăng ở mức 8,02% so với năm 2021, cao nhất trong 10 năm qua. Năm 2023, GDP năm 2023 tăng 5,05% so với năm 2022, cao hơn tốc độ tăng của năm 2020 và 2021 – thời điểm chịu ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Tốc độ tăng GDP năm 2024 đạt 7,09%, nâng quy mô GDP nền kinh tế lên mức hơn 11,5 triệu tỷ đồng.
“Khoản vay 0%” hỗ trợ rất lớn trong khó khăn
Những nỗ lực trong điều hành của Chính phủ, Bộ Tài chính đồng hành cùng DN vượt qua khó khăn đã được đánh giá rất cao. Ví như việc gia hạn thuế, trong các gói hỗ trợ thuế, số tiền gia hạn thuế luôn là lớn nhất, lên tới hàng trăm nghìn tỷ đồng. Trong khó khăn, việc gia hạn thuế có tác dụng lớn hơn cả gói giảm lãi suất vì đây thực chất là một “khoản vay 0%” mà Nhà nước dành cho DN để tái tạo nguồn lực cho sản xuất kinh doanh.
Ở góc độ DN, ông Lê Đại Quảng – Phó Tổng Giám đốc Công ty dệt may Supertex cho biết, mỗi một chiếc máy dệt tự động của công ty có giá trị đến hàng trăm triệu đồng. Trong 5 năm qua, được thụ hưởng từ chính sách gia hạn thuế, phí của Quốc hội và Chính phủ, Công ty đã có thêm dòng tiền để đầu tư, thay đổi trang thiết bị, mua mới thêm nhiều máy móc phục vụ cho hoạt động sản xuất dệt may của mình.
Nhiều DN cũng hân hoan với quyết định giảm thuế nhập khẩu nhiều loại mặt hàng nông sản như khô đậu tương, ngô… để sản xuất thức ăn chăn nuôi. Đánh giá đây là một chính sách thiết thực, bà Nguyễn Thị Dịu – Chủ tịch HĐQT Công ty CP ABC Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh ngành chăn nuôi đang khó khăn, việc điều chỉnh thuế sẽ giúp giá nguyên liệu đầu vào cho sản xuất thức ăn chăn nuôi giảm, hỗ trợ DN tiết giảm chi phí, từ đó tăng sức cạnh tranh.
Chia sẻ tiếng nói của DN nói chung, ông Mạc Quốc Anh – Phó Chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa Hà Nội cho rằng: “Những DN nhỏ và vừa với quy mô và doanh thu đang hạn chế thì việc giảm thuế, giảm phí vô cùng quan trọng. Với chính sách này, chúng tôi đánh giá cao tinh thần làm việc quyết liệt của Chính phủ thời gian qua vì đã chạm mạnh đến mong muốn của DN”.
Trao đổi với phóng viên Báo Tài chính – Đầu tư, một số đại biểu Quốc hội cho rằng, Bộ Tài chính đã điều hành chính sách tài khóa linh hoạt, hiệu quả. Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (Bến Tre) đánh giá cao Chính phủ, Bộ Tài chính thời gian qua cùng với các bộ, ngành, địa phương đã rất nỗ lực trong việc thu NSNN. Trong bối cảnh khó khăn, Chính phủ đã chia sẻ, cùng DN vượt qua, quay trở lại, các DN đã có đóng góp lại cho ngân sách, thúc đẩy tăng trưởng.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) cũng đồng quan điểm khi cho rằng, cử tri và nhân dân đánh giá rất cao hiệu quả, kết quả điều hành kinh tế – xã hội đất nước. Kinh tế vĩ mô ổn định, chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ được điều hành linh hoạt và hiệu quả. Dư địa cho chính sách tài khóa được triển khai tích cực, hiệu quả.
Tới đây, ngành Tài chính sẽ tiếp tục phát huy tính chủ động, sáng tạo, linh hoạt để lên các phương án, kịch bản về chính sách tài khóa trình Chính phủ.
Năm 2025 và những năm tới, dự báo tình hình kinh tế thế giới khó khăn và thuận lợi đan xen, tuy nhiên khó khăn là phần nhiều. Do đó, Bộ Tài chính tiếp tục điều hành chính sách tài khóa linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm để hỗ trợ người dân và DN, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.