25 Feb Chuyển đổi số để phục vụ tốt nhất cho người nộp thuế
Trong những năm gần đây, ngành Thuế đã tích cực ứng dụng các công nghệ mới, chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế và mang lại nhiều lợi ích cho cơ quan thuế cùng cộng đồng doanh nghiệp, người dân. Theo đó, chuyển đổi số giúp cải thiện hiệu quả, hiệu suất hoạt động trong công tác quản lý thuế; nâng cao trải nghiệm và tăng cường tính tuân thủ tự nguyện trong thi hành pháp luật thuế của người nộp thuế. Để làm rõ những nội dung trên, Phó Cục trưởng Cục CNTT Lưu Nguyên Trí đã chia sẻ những dấu ấn trong công tác chuyển đổi số góp phần đảm bảo công khai, minh bạch trong cải cách hành chính.
PV: Xin ông cho biết trong thời gian qua, ngành Thuế đã triển khai công tác chuyển đổi số đạt được những thành quả gì? Và ông có thể cho biết thêm một số dấu ấn rõ nét của kết quả đó?
Phó Cục trưởng Lưu Nguyên Trí: Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, trong năm 2025 và các năm tiếp theo, ngành Thuế sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, quy trình quản lý, ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) để chuyển đổi số toàn ngành, từ đó góp phần cùng Chính phủ thực hiện thắng lợi mục tiêu Chiến lược phát triển kinh tế số, xã hội số.
Theo đó, để thực hiện đồng bộ chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, trong thời gian vừa qua, ngành Thuế đã quyết liệt triển khai các giải pháp quản lý thu NSNN đẩy mạnh ứng dụng CNTT, mở rộng triển khai các dịch vụ thuế điện tử, hóa đơn điện tử (HĐĐT) giúp đổi mới công tác quản lý thuế theo hướng hiện đại, theo xu hướng quốc tế, đặc biệt là quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT); tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp (DN); hỗ trợ người nộp thuế (NNT) khai thuế, nộp thuế mọi lúc, mọi nơi và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.
Trong những năm gần đây, việc triển khai chuyển đổi số của ngành Thuế đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, ghi dấu ấn đậm nét trong việc đưa toàn ngành hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN được Quốc hội, Bộ Tài chính giao. Dấu ấn đầu tiên, nhờ ứng dụng CNTT, công nghệ số, ngành Thuế đã hoàn thành triển khai HĐĐT trên phạm vi toàn quốc và mở rộng triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.
Trong đó, năm 2024, ngành Thuế đã triển khai thành công HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền cho hoạt động kinh doanh xăng dầu. Đặc biệt, đối với xăng dầu – ngành hàng có tính đặc thù cao, HĐĐT giúp ghi nhận giao dịch tức thời tại thời điểm bán hàng, hạn chế gian lận thuế và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Đồng thời, mở rộng triển khai ứng dụng Dịch vụ thuế điện tử trên thiết bị di động (eTax Mobile); triển khai Cổng tiếp nhận thông tin TMĐT; Cổng TTĐT cho Nhà cung cấp nước ngoài và Cổng TTĐT dành cho hộ, cá nhân có phát sinh hoạt động kinh doanh TMĐT.
Bên cạnh đó, nhờ triển khai hệ thống phân tích dữ liệu lớn về NNT, HĐĐT,… thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, giúp cơ quan thuế phát hiện các hành vi bất thường và đưa ra các chuỗi cảnh báo rủi ro trong từng hoạt động quản lý thuế, từ đó tăng cường khả năng giám sát và kiểm soát chặt chẽ công tác quản lý hóa đơn và xét hoàn thuế.
Không chỉ vậy, trong những năm qua, ngành Thuế đã xây dựng cơ sở dữ liệu (CSDL) về văn bản chính sách pháp luật thuế và áp dụng AI trong việc cung cấp Trợ lý ảo hỗ trợ NNT, ứng dụng Trợ lý ảo cho công chức thuế trong công tác quản lý nợ, giúp giảm nguồn lực của cơ quan thuế và nâng cao chất lượng công tác hỗ trợ NNT.
Ngoài ra, ngành Thuế còn chủ động tích hợp với CSDL quốc gia về dân cư, xác thực định danh điện tử phục vụ triển khai sử dụng mã căn cước công dân thay cho mã số thuế từ ngày 01/7/2025; kết nối trao đổi thông tin với các đơn vị, Bộ, ngành nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến liên thông phục vụ người dân, DN.
Có thể thấy, kết quả nêu trên là nền tảng để cải cách thủ tục hành chính (TTHC), giúp tăng thu NSNN và góp phần đẩy nhanh công cuộc chuyển đổi số ngành Thuế theo Chiến lược cải cách hệ thống Thuế đến năm 2030.
PV: Việc chuyển đổi số hiệu quả đã tác động thế nào đến công tác cải cách hành chính của ngành Thuế, thưa ông?
Phó Cục trưởng Lưu Nguyên Trí: Chuyển đổi số không chỉ giúp ngành Thuế hiện đại hóa công tác quản lý mà còn là động lực mạnh mẽ, thúc đẩy CCHC. Ngành Thuế luôn gắn chuyển đổi số với cải cách thể chế theo hướng đơn giản hóa, cắt giảm các TTHC không cần thiết, ứng dụng CNTT nhằm hỗ trợ tự động tối đa theo luồng xử lý công việc, hạn chế sự can thiệp của con người trong quá trình thực hiện công vụ, từ đó giúp giảm thời gian xử lý, tăng hiệu suất của cán bộ thuế và minh bạch công tác quản lý thuế.
Bên cạnh đó, việc triển khai HĐĐT, hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền đã hỗ trợ tổ chức, DN, hộ cá nhân kinh doanh thực hiện đúng các quy định về hoá đơn, chứng từ, giúp giảm thời gian, chi phí tuân thủ TTHC liên quan tới hóa đơn so với sử dụng hóa đơn giấy (chi phí gửi, bảo quản, lưu trữ hóa đơn, giảm rủi ro về việc mất, cháy, hỏng hóa đơn; giảm thời gian kê khai, báo cáo về hóa đơn). Việc triển khai HĐĐT đã góp phần chuyển đổi cách thức phục vụ người dân, phương thức quản lý, tổ chức thực hiện của cơ quan thuế theo hướng tự động nhằm cải cách TTHC, tạo thuận lợi, giảm chi phí, tăng năng suất hoạt động của DN.
Ngoài ra, ngành Thuế đã triển khai các hệ thống Dịch vụ Thuế điện tử (eTax, iCanhan và eTax Mobile), Cổng tiếp nhận thông tin TMĐT và Cổng TTĐT cho Nhà cung cấp nước ngoài,… cung cấp cho người dân, DN các dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực thuế. NNT có thể lập hồ sơ khai thuế điện tử thay vì hồ sơ giấy, giúp NNT thực hiện các TTHC thuế một cách thuận lợi, mọi lúc, mọi nơi, an toàn và nhanh chóng.
Điểm nhấn trong hiệu quả công tác chuyển đổi số phải kể tới là 147 dịch vụ công trực tuyến toàn trình đã được triển khai, trong đó 122 TTHC đã được tích hợp lên Cổng Dịch vụ công quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi và giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân, DN khi chỉ cần truy cập vào một địa chỉ duy nhất, đăng nhập một tài khoản duy nhất để có thể thực hiện dịch vụ công trực tuyến về thuế và các dịch vụ công khác.
Qua đó, chuyển đổi số đã giúp đơn giản hóa TTHC, giảm thiểu thời gian xử lý hồ sơ, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả quản lý thuế, mang lại lợi ích thiết thực cho cả người dân, DN và cơ quan thuế