Việt Nam ban hành Nghị định về Thuế Tối thiểu Toàn cầu

Ngày 29/8/2025, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định số 236/2025/NĐ-CP, hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 107/2023/QH15 về Thuế Tối thiểu Toàn cầu (Global Minimum Tax – GMT). Nghị định sẽ có hiệu lực từ 15/10/2025.

1.  Các nội dung cần lưu ý : 

– Đối tượng áp dụng : Doanh nghiệp thuộc tập đoàn đa quốc gia có doanh thu trong báo cáo  tài chính của công ty mẹ hợp nhất từ 750 triệu EUR trở lên (tối thiểu 2 trên 4 năm gần nhất).

– Thuế suất tối thiểu : 15% trên lợi nhuận tại từng quốc gia/vùng lãnh thổ mà tập đoàn hoạt động.

– Nghị định đưa ra các hướng dẫn về cách xác định ngưỡng doanh thu trong một số trường hợp cụ thể và các trường hợp được miễn trừ khỏi phạm vi áp dụng

2. Chuẩn mực áp dụng

– Niên độ kiểm tra : theo năm tài chính của Công ty mẹ tối cao (UPE). Năm tài chính 2024 bắt đầu từ ngày 1/12/2023 trở đi

– Chuẩn mực kế toán áp dụng : chuẩn mực kế toán được dùng trong báo cáo hợp nhất của Công ty mẹ tối cao. Nếu có khác biệt do chuẩn mực báo cáo kế toán, cần được điều chỉnh và khai báo trong hồ sơ bổ sung

3. Phương pháp tính thuế

Thuế suất thực tế (ETR – Effective Tax Rate) được tính trên tất cả số liệu của Tập đoàn tại một quốc gia.
Nếu ETR < 15%, công ty sẽ phải nộp thêm thuế bổ sung (Top – up Tax) tại Việt Nam. Khi tính thuế bổ sung, có áp dụng cơ chế miễn trừ tài sản hữu hình và tiền lương (SBIE) :

Giá trị giảm trừ này được xác định bằng 5% tổng giá trị tài sản hữu hình và tiền lương hợp lệ của tất cả các đơn vị của Tập đoàn đa quốc gia tại Việt Nam. Trong giai đoạn chuyển tiếp chín (09) năm kể từ năm 2024, tỷ lệ xác định giá trị giảm trừ sẽ bắt đầu từ :

– Phí nhân công 9,8% -> giảm dần còn 5%

– Giá trị tài sản hữu hình 7,8% -> giảm dần còn 5%.

4. Các trường hợp miễn trừ

Doanh thu quốc gia < 10 triệu Euro và lợi nhuận trước thuế < 1 triệu Euro (bình quân 3 năm).

Các tập đoàn hoạt động không quá 6 quốc gia và tài sản ròng bé hơn hoặc bằng 50 triệu Euro.

Trong giai đoạn chuyển tiếp : miễn trừ xử phạt hành chính với mục tiêu hỗ trợ tập đoàn đa quốc gia đầu tư tại Việt Nam trừ trường hợp nộp chậm thông báo, đăng ký mã số thuế, hoặc hồ sơ thuế trong vòng 90 ngày so với hạn định sẽ được miễn xử phạt.

5. Thủ tục khai báo nộp thuế

Sau khi kết thúc năm tài chính :

– Trong vòng 30 ngày – thông báo doanh nghiệp kê khai

– Trong vòng 90 ngày – đăng ký mã số thuế

– Trong vòng 12 tháng – nộp hồ sơ khai thuế

– Trong vòng 15 tháng – nộp thuế (riêng năm 2024 được gia hạn tối đa 18 tháng)

6. Khuyến nghị

Nghị định số 236/2025/NĐ-CP đánh dấu bước đi quan trọng trong việc Việt Nam tham gia cơ chế Thuế Tối thiểu Toàn cầu. Các tập đoàn đa quốc gia cần :

– Rà soát tỷ lệ thuế suất thực tế (ETR) so với mức chuẩn 15%.

– Đánh giá tác động của cơ chế miễn trừ SBIE đối với lợi nhuận chịu thuế.

– Chuẩn bị hệ thống kế toán và báo cáo tài chính phù hợp với chuẩn mực quốc tế.

– Lập kế hoạch thuế từ năm tài chính 2024 để kịp thời thích ứng.